Nieuwe Onderwijstechnologie?
Mijn goede vriend, collega en coauteur Pedro De Bruyckere publiceerde een blog waarin hij besprak 9 criteria die Wendell Berry in 1987 opschreef in zijn essay Why I Am Not Gonna Buy a Computer. Ik probeerde de criteria te vertalen naar technologie in het onderwijs.
New Educational Technology?
Wendell Berry’s 9 criteria that new technology should meet translated to the educational setting.
Piet van der Ploeg (14 september 1959 – 7 mei 2025)
Wij zijn Piet van der Ploeg diep dankbaar voor zijn vriendschap, wijsheid en genereuze manier van denken. Wij missen hem!
Piet van der Ploeg (September 14, 1959 – May 7, 2025)
We are deeply grateful to Piet van der Ploeg for his friendship, wisdom and generous way of thinking. We miss him!
Het Medium is NIET de Boodschap
Lezen en leren op papier is en blijft superieur aan lezen op een scherm – en leerlingen hebben dat zelf niet eens door.
What 10 minutes a week can do
Want your students to really learn, not just cram and forget? Mix up topics in quizzes and have them recall from memory. It feels harder — and that’s exactly why it works. #RetrievalPractice #Interleaving #LearningScience #EduTwitter
Leren = begrijpen + onthouden + toepassen
Blokken per hoofdstuk voelt makkelijk, maar leert weinig. Door elkaar oefenen voelt lastig, maar werkt beter. Juist verwarring helpt je slagen. #examenstress #interleaving
Chinese scores dalen!
BREAKING! 8 en 9 jarige Chinese leerlingen uit groep 5 lopen achter op Nederlandse middelbare scholieren wat betreft wiskunde en natuurwetenschappen.
When learning feels right but goes wrong
As teachers, we often rely on intuition to guide how we help students learn. We know what feels effective, what seems to work in the moment, and what looks like engagement. But what if our instincts are misleading us?
Rethinking Cognitive Load Theory for Collaborative Learning
Collaborative learning isn’t a one-size-fits-all solution. When poorly designed, it adds confusion and waste. But when rooted in what we know about cognition and instructional design, especially through the lens of Collaborative Cognitive Load Theory, it becomes a powerful tool for learning.
The Paradox of Progressivism in Education
One of the most toxic paradoxes in education is what I call the paradox of progressivism. In short, while progressive education (like all education) aims to reduce learning gaps and increase equity, it often does the opposite—it unintentionally widens those gaps.
Schema’s, chunking en het werkgeheugen
Hoe slagen we erin om complexe of lange informatie – zoals zinnen, probleemoplossende stappen of visuele configuraties – te verwerken en te bewaren als onze WM-capaciteit zo beperkt is?
Schemas, Chunking and Working Memory
How do we manage to process and retain complex or lengthy information—such as sentences, problem-solving steps, or visual configurations—when our WM capacity is so limited?
Waarom kennis weer centraal moet staan in het onderwijs
Developing Curriculum for Deep Thinking is een krachtig pleidooi voor een kennisrevival in het onderwijs. Niet om terug te keren naar ouderwets stampen, maar juist om leerlingen sterker en zelfstandiger te maken in een complexe wereld.
Over gebakken lucht, leraren en beleidsmakers
Hier is een verhaal over de verschillende werelden waarin beleidsmakers en leraren leven en hoe die verschillende werelden van invloed zijn op het gebruik van nieuwe curricula en technologieën door leraren.
The Seductive Appeal of Discovery Learning
The idea that children learn better if they discover something themselves is attractive for many different reasons, in spite of the fact that empirical research tells a different story.
Evidence-informed onderwijs en researchED: Tien jaar terug en tien jaar vooruit
Op 28 maart 2025 (gisteravond) was er een kleine bijeenkomst om researchED Nederland 2025 af te trappen én het 10-jarig bestaan te vieren. Ik had de eer om de ‘opening act’ te zijn, voorafgaand aan Pedro De Bruyckere, die een fantastische theatershow gaf over onderwijs.
Epistemology or Pedagogy: That Is the Question
The paper – Epistemology or Pedagogy: That Is the Question – was always available online, but I recently saw that the site (Lexiconic) was no longer active. As I had seen in the past that many people still used and appreciated the paper, I decided to add it to my own site.
Explaining Explained
Explaining is the epitome of what makes us human. And to either neglect or even deny this, denies our uniqueness as species and hampers our teaching and learning.
Het aanleren van kritisch denken
Een goed ontworpen curriculum dat de nadruk legt op diepe, domeinspecifieke kennis – versterkt door doelbewuste oefening in de loop van de tijd – biedt de beste kans om leerlingen uit te rusten met het kritische denkvermogen.
The Science of Teaching Critical Thinking
To truly prepare students for the complexities of modern life, we must move beyond superficial exercises in logic and debate. A well-designed curriculum offers the best chance of equipping students with the critical thinking abilities they need to navigate an increasingly complex world.
There IS Proof Knowledge Works. And It’s Overwhelming
Jill Barshay wrote, “There’s never been a study to show that increasing knowledge of the world boosts reading scores.” Such a broad and sweeping statement is demonstrably incorrect, deeply misleading, and carries significant downside for reading instruction if taken uncritically.
Crystal Ball: Educational Research for the Future
Norman Reid’s article, Educational Research for the Future, takes a critical look at the state of educational research and discusses its impact on teaching and learning.
De Gebroken Kompas van het Onderwijs
Lerarenopleidingen zouden verplicht moeten worden om docenten op te leiden met wetenschappelijk onderbouwde methoden in plaats van trendy, maar ineffectieve theorieën.
Education’s Broken Compass
Education schools should be held accountable for preparing teachers with scientifically supported methods rather than trendy but ineffective theories.
Sterke leesvaardigheden opbouwen met kennisrijk leren
Een kennisrijke aanpak maakt kinderen niet alleen betere lezers, maar ook nieuwsgierige en geïnformeerde leerlingen die de wereld willen ontdekken – met taal als hun gids.
Building Strong Reading Skills with a Content-Rich Curriculum
Early literacy is key to a child’s learning and future success both in school and society.
Het Gaat Niet Vanzelf
Het zit in onze natuur om te proberen het anderen gemakkelijker te maken. Als ouders willen we het onze kinderen gemakkelijker maken dan ze voor ons waren. En als docenten leren we dat het onze taak is om leren zo gemakkelijk en moeiteloos mogelijk te maken.
It Don’t Come Easy
It’s our nature to try to make things easier for others. As parents, we want to make things easier for our children than they were for us. And as teachers, we’re taught that it’s our job to make learning as easy and effortless as possible.
Why Handwriting Still Matters in a Digital World
With tablets and keyboards becoming the tools of modern classrooms, handwriting might seem like an outdated skill. But did you know that teaching children to write by hand can actually shape how their brains develop?
Hetzelfde, maar toch anders
“Lesgeven is interessant omdat leerlingen zo verschillend zijn,
maar het is alleen mogelijk omdat ze zo gelijk zijn.” Dylan Wiliam
Certificeringstoetsen
Het invoeren van certificeringstoetsen zou bijdragen aan de professionalisering van het leraarschap, de transparantie vergroten en de kwaliteit van het onderwijs waarborgen.
Stop wasting time: Front load your instructions!
The more time teachers use for introducing learning material and practicing with it (time on task), the more and better students learn. Unfortunately, teachers often lose significant amounts of valuable instructional time on classroom management issues.
Beperkingen van Zelftoetsen bij het Leren
Zelftoetsen, wanneer geïmplementeerd door middel van ongestructureerde zelf-gegenereerde vragen, niet inherent gunstig zijn. Voor docenten en lerenden zijn de implicaties duidelijk: gestructureerd oefenmateriaal en begeleiding zijn van cruciaal belang om de voordelen van testen als leerstrategie te maximaliseren.
The Limitations of Self-Testing in Learning
self-testing, when implemented through unstructured self-generated questions, is not inherently beneficial. For educators and learners, the implications are clear: structured practice materials and guidance are critical for maximising the benefits of testing as a learning strategy.
Radical Constructivism and Cognitive Psychology
Only when a science of education develops that sorts truth from fancy – as it is beginning to develop now – will dramatic improvements in educational practice be seen
Radical Constructivism and Cognitive Psychology
Pas wanneer een wetenschap van onderwijs zich ontwikkelt die waarheid van fictie scheidt – zoals nu begint te gebeuren – zullen dramatische verbeteringen in de onderwijspraktijk zichtbaar worden.
Is an Instructional Intervention Worthwhile?
Richard E. Mayer critiques contemporary trends in educational psychology research and advocates for the primacy of experimental methodologies in assessing the effectiveness of instructional interventions
Is een onderwijsinterventie de moeite waard?
Richard E. Mayer bekritiseert hedendaagse trends in onderwijspsychologisch onderzoek en pleit voor het primaat van experimentele methodologieën bij het beoordelen van de effectiviteit van educatieve interventies.
Desirable difficulties and cognitive load: Three authors solve a non-existent problem
After reading this article I thought: Another worthless article presenting and then solving a non-existent problem.
The winner of the 2024 Dunning-Kruger Expertise Generalisation Syndrome prize in Education
…and the winner of the 2024 Dunning-Kruger Expertise Generalisation Syndrome prize for Perceived Excellence in Education are the authors
You must first learn to draw within the lines…
The most compassionate and student-centered approach to learning is a knowledge-rich curriculum and explicit instruction.
Je moet eerst leren tekenen binnen de lijnen…
Zoals mijn collega Rob Marchetto wijselijk stelt: De meest medelevende en leerlinggerichte benadering van leren is een kennisrijk curriculum en expliciet onderwijs.
VOLGENDE STAPPEN: Rapport Quality Initial Teacher Education
Onlangs publiceerde de Australische overheid het eindrapport van de “Quality Initial Teacher Education Review” gepubliceerd: “Next Steps: Report of the Quality Initial Teacher Education Review”. Dit rapport is meer dan de moeite waard om te lezen.
NEXT STEPS: Report of the Quality Initial Teacher Education Review
Recently the Australian government released the final report of the Quality Initial Teacher Education Review, Next Steps: Report of the Quality Initial Teacher Education Review which is more than worth the time to read it.
Analogieën voor Leren
Blake Harvard – The Effortful Educator – laat zien hoe je een analogie kan gebruiken om leerlingen te motiveren om effectief te studeren.
De prestatievoordelen van een extra uur school per week
Terwijl scholen in Nederland de schoolweek willen inkorten, een rapport uit Engeland toont de positieve effecten van het verlengen daarvan met maar 1 uur per week!
Leren Is Verslavend (Maar Op Een Goede Manier)
Wanneer een leerling vaak succes ervaart en de bijbehorende dopamineafgifte, wordt het beloningssysteem van de hersenen sterk geactiveerd
Not Made by the Hands of Men
A new podcast of Pedro de Bruyckere and my article The myths of the digital native and the multitasker has been made! This podcast was, however, not made by an education blogger or institution, was not made by Pedro or me, but was made by an AI-app.
Expliciete Instructie: Ook voor Kleuters
Expliciete instructie is niet ouderwets, het is essentieel ongeacht leeftijd.
Of het nu kleuters of tieners zijn: duidelijke uitleg en gerichte begeleiding zorgen voor succes in elke klas!
Noteer Dit, Maar Wel Met De Hand
Aantekeningen maken met de hand is beter dan typen – Weer!
Kinderen voor Kinderen?
Kinderen zijn net mensen! Ze kunnen elkaar lesgeven en daardoor leraren ontlasten. Maar er blijkt een groot nadeel aan te kleven, namelijk: Kinderen geven leeftijdsgenoten die zij als ‘dom’ zien minder kansen.
Klachtenregen
“Recordaantal klachten over eindexamens in zicht”
Ik weet echt niet wat ik moet denken over het aantal en de aard van de klachten over de eindexamens.
Interview met een dinosauriër
Dit jaar viert de Open Universiteit haar veertigjarig bestaan. Een goede reden, vond de OU, om mij, emeritus-hoogleraar Onderwijspsychologie aldaar, te interviewen.
Differentiatie
Als we het hebben over differentiatie in onderwijs/onderwijs, moeten we differentiëren (bedoelde woordspeling/pun) tussen divergente en convergente differentiatie. Beide zijn gebaseerd op het individualiseringsprincipe maar…
Differentiation
When we speak of differentiation in education/teaching, we need to differentiate (pun intended) between divergent and convergent differentiation.
Feiten over de staat van schoolhervorming (in de VS)[1]
In deze post doet Larry Cuban wat advocaten vaak doen bij het bepleiten van een zaak. Wat betreft schoolhervorming benoemt hij bepaalde uitspraken als feiten om ze te bespreken.
4 X 1,25 ≠ 5
Een vierdaagse schoolweek als oplossing voor het lerarentekort? Geen goed idee volgens recent onderzoek.
Vraagvolgorde
Hoe kan de volgorde van moeilijke en makkelijke vragen in een toets leerlingprestaties beïnvloeden?
School is Goed
Vele onderwijsvormen zijn beproefd en zullen in deze wereld van zonde en wee beproefd worden. Niemand beweert dat traditioneel onderwijs perfect of alwijs is. Je zou kunnen zeggen dat traditioneel onderwijs de slechtste onderwijsvorm is, afgezien van al die andere vormen die van tijd tot tijd zijn geprobeerd.
Leren van meerkeuzetoetsen?
Als meerkeuzetoetsen goed worden ontworpen en ontwikkeld, kunnen zij zowel het leren als het beoordelen bevorderen. Misschien krijgen MK-toetsen dan het respect dat ze verdienen.
Why Not Pay Teachers $100,000 a Year?
Nothing against actuaries (median salary: $113,990), but isn’t helping a first-grader learn to read as valuable as assessing insurance premiums on your Hyundai Elantra?
Continuous Professional Development
As a teacher, you want a lot, but probably at the top of your list is that you want your students to learn well and that you help them in that learning.
Learning Styles Are More Toxic Than We Thought
Thinking that a student has a particular learning style influences thinking about their academic potential and their abilities.
Doorlopend Professionele Ontwikkeling
In een notendop: Doorlopend Professionele Ontwikkeling moet gewoon niets meer maar ook niets minder zijn dan gewoon goed onderwijs!
Leerstijlen zijn nog giftiger dan we dachten!
Denken dat een leerling een bepaalde leerstijl heeft beïnvloedt het denken over het academische potentieel en hun capaciteiten
De PISA-noodklok aan dovemansoren luiden?
PISA laat zien dat ons onderwijs ernstig ziek is! We moeten ophouden met dit te ontkennen of bagatelliseren. Wij moeten aanvaarden dat dit zo is, wat de oorzaken hiervan zijn en meteen beginnen met het nemen van de nodige stappen om het tij te keren.
Kerstkoekjes
Als jouw school overweegt leerling-beoordelingen in te voeren, deel wat lekkere chocoladekoekjes uit aan de leerlingen. Die doen wonderen!
Jeroen J. G. van Merriënboer
On Wednesday we – the educational research and instructional design communities – lost a true giant, Jeroen van Merriënboer.
Vaardigheden versus Kennis, 13 Jaar Later
In 2010 introduceerde Schotland een nieuw curriculum – het Curriculum for Excellence. Het Curriculum reduceerde expliciet de inhoudelijke kennis in het curriculum en organiseerde het curriculum rond een reeks inhoudsvrije vaardigheden.
Visueel lawaai
Loop je een willekeurige klaslokaal in het basisonderwijs binnen en zie je een gezellige kakafonie van alles en nog wat op de muren/plafond hangen en op tafels en kasten staan/liggen. Kaarten, cijferlijnen, vormen, kunstwerken en andere materialen overal.
Jouw persoonlijke AI-tutor?
Een AI tutor app om een dynamisch neuraal netwerkmodel van wat studenten begrepen om op maat gemaakte verspreide oefentoetsjes (retrieval practice) te genereren voor iedere student qua niveau en capaciteiten.
Let op: Mythe alert!
Het geven van informatie over leerstijlen leidt tot (onterechte) conclusies over de intelligentie en aanleg van kinderen.
Wetenschap en ambacht
Goede lerarenopleidingen zorgen dat hun studenten startbekwaam zijn. Omdat je vakdidactische kennis pas in de praktijk kunt leren, is intensieve begeleiding in de eerste jaren essentieel.
Toward a Cognitive Theory of Multimedia Assessment (CTMMA)
Wie gaat het gelag betalen?
De impopulaire leerpleinen, waar meer dan 90 leerlingen tegelijkertijd les kregen, bleken niet te werken. Wie moet de kosten betalen om ze terug te brengen naar ‘gewone’ klaslokalen?
Oefentoetsing werkt (weer)!
Het vlot uit je geheugen kunnen ophalen van eenvoudige vermenigvuldigingen (bijv. 2X3=6) leidt tot een verbetering van de algemene rekenscores van kinderen. Maar hoe bereik je dat in kinderen?
Google it?
Stel: Iemand vraagt jou iets waar je niet onmiddellijk het antwoord van weet. Wat doe je dan? Probeer je eerst diep in je geheugen te graven om het antwoord te ‘vinden’ en als dat niet lukt ga je het dan googelen OF pak je meteen je telefoon en ga je het googelen?
Duh!!! Kennis kan tekstbegrip vergroten en gaten dichten
In Nederland hebben wij een probleem. Een kwart van de leerlingen die van school afkomen is functioneel analfabeet en kinderen van achterstandswijken zijn onevenredig hierin vertegenwoordigt.
Een Ode aan de Wetenschappelijke Methode
Net als Democratie, wetenschap is niet perfect, maar het is verreweg beter dan al het andere dat we hebben
Wat is het verschil tussen ingewikkeld en complex
Wat is het verschil tussen een raket naar de maan sturen en kinderen succesvol laten zijn op school? De ene is ingewikkeld, de andere is complex.
De Bewijslast / Hitchen’s Razor
Quod gratis asseritur, gratis negatur – de bewijslast ligt bij degene die iets beweert. Als die dat niet aanvaardt, kan zijn of haar bewering zonder bewijs worden afgewezen.
Teacher Feedback to Improve Pupil Learning
The Education Endowment Foundation published a guidance report in 2021 with six recommendations for using teacher feedback to improve pupil learning (with a guest foreword by Dylan Wiliam!).
Tien stelregels: Wat we tot nu toe hebben geleerd over hoe kinderen leren lezen
Dr. Reid Lyon heeft geprobeerd verzamelde bewijs en inzichten over leren lezen samen te vatten in gewone taal tot deze tien stelregels.
Heavy media multitasking and cognitive control abilities
Engaging in media multitasking more frequently is likely to result in poorer performance in inhibitory control and working memory.
Mobieltjes zijn niet een “symptoom van afhaken”, ze zijn de oorzaak daarvan
Mobiele telefoons zijn geen symptoom van afhaken, ze zijn de directe oorzaak daarvan.
Druk, Druk, Druk
Tegenwoordig ervaren kinderen, naast hun overvolle sociale, sport en/of speelagenda, de meeste tijdsdruk als ze een proefwerk of toets moeten maken.
Exit Wiersma
Stel je wordt gevraagd voor de post minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs (ik ben – nog – niet gevraagd) dan lees je je even in op het onderwerp van je portefeuille toch? Boeiende materie, uitdagende functie.
Helaas (b)lijkt het te kloppen
Twee jaar geleden schreven Jaap Scheerens en ik een Zwartboek over de last van slechte ideeën voor het funderende onderwijs. Helaas lijken wij gelijk te krijgen.
Elk nadeel hep z’n voordeel
Het is maar één jaar op een heel leven. Gun de kinderen de rust die zo’n extra jaar hen kan brengen!
Hoeveel rode kaarten hebben wij nodig?
Hoewel de wetenschap enige vooruitgang heeft geboekt t.o.v. romantische filosofieën en ideologieën, toont deze brief die ik ontving aan dat er nog een lange weg te gaan is.
Verbetering basiskennis en -vaardigheden aankomende leraren
Het is langzamerhand duidelijk wat de basiskennis en -vaardigheden voor alle leerlingen behelzen maar wat zou je tot de basiskennis en -vaardigheden voor alle leraren moeten rekenen.
Mobieltjes in de Klas
Mijn standpunt (position paper) voor het rondetafelgesprek met leden van de Tweede kamer Commissie Onderwijs, d.d. 12 april 2023
Laat nieuwe leraren niet verzuipen!
De eerste jaren als docent zou je ‘make-or-break’ jaren kunnen noemen. Gooi ze in het diepe en is de kans groot dat zij verzuipen. Geef je ze de ondersteuning die ze nodig hebben en worden zij topzwemmers.
Het bereiken van 100% student aandacht: Waarom?
Op elk gegeven moment in een les zijn leerlingen of geëngageerd of ze zijn aan het verslappen. Als ze geëngageerd zijn, letten ze op, denken ze hard na en leren ze.
Boerenverstand denkt mee met OCW
De Onderwijscommissie Boerenverstand denkt graag mee met OCW over het versteken van de vak van leraar.
Leraren-in-Opleiding (LiO’s) mobiliseren als tutoren
Deans for Impact komt met een drietal beleidsoplossingen om het leren van leerlingen te versnellen en de pijplijnen van leraren te versterken
