Noteer Dit, Maar Wel Met De Hand

Afbeelding: Lisa Fotios / Pexels

Dit is een samenvatting van een samenvatting van een blog van de Learning Scientists (Carolina Kuepper-Tetzel).

Ik heb heel vaak gesproken en geblogd over de voordelen van fysieke boven elektronische. Bijvoorbeeld dat je beter leert van fysieke boeken te lezen dan te lezen van scherm, ongeacht of het een computerbeeldscherm, tablet of e-boek is. Een tweede voorbeeld, en daar gaat het hier om, is het maken van aantekeningen met de hand of door ze te typen (zie hier en hier).

Als je ooit een lezing van mij hebt meegemaakt begin ik met “sluit nu jullie wapens van mass distraction (WMDs)” en leg ik dan uit dat:

1. Als je afgeleid wordt door je smartphone of een binnenkomende bericht op laptop of tablet hoor je mij wel, maar luister je niet en verwerk je wat ik zeg ook niet en dus verspil je jouw eigen tijd. Je leert en onthoudt niet wat ik vertel.
2. Als jij bezig bent op/met jouw WMD, leid je ook de personen links en rechts van jou af en zij pikken minder op en leren dus ook minder. Zij zijn dan onwillige slachtoffers, zoals niet rokers die in de buurt van rokers zitten, van een soort tweedehands rook.
3. Als je heel braaf bent en alleen aantekeningen maakt op je laptop met alle afleidingen uitgeschakeld, dat het toch beter is om die met de hand te maken. Waarom? Mensen kunnen tegenwoordig even snel typen als ik kan praten dus zijn de aantekeningen zeer compleet en bijna letterlijk wat ik zeg (verbatim). Denk aan een typist(e) bij de rechtbank. Daarentegen, als je aantekeningen met de hand maakt schrijf je een stuk langzamer dan dat ik praat en moet je (1) kiezen wat je opschrijft (kaf van koren scheiden), (2) dingen in je eigen woorden opschrijven (parafraseren), (3) mijn woorden samenvatten enzovoorts. Met andere woorden moet je wat je hoort en ziet meteen verwerken waardoor je beter leert en dingen onthoudt.

Recentelijk schreef Carolina Kuepper-Tetzel van de Learning Scientists een blog hierover met de titel: Handwritten versus Typed Note-Taking Effects on College Students’ Performance. Zij rapporteerde over een meta-analyse van Abraham Flanigan en zijn collega’s van goede onderzoekingen over dit onderwerp. Wat volgt is een Nederlandse samenvatting van de Learning Scientists (met wat uitleg erbij).

De analyse van Flanigan ging over 24 studies met in totaal 3005 deelnamers. Dit vonden ze:

• Eerst prestaties: De studenten die hun aantekeningen met de hand maakten presteerden duidelijk beter op de toetsen dan studenten die hun aantekeningen typten. De onderzoekers berekenden hoe de sterkte van het voordeel zich zou vertalen in cijfers in een hypothetisch scenario en suggereerden dat 9,5% van de studenten die hun aantekeningen met de hand maken, een 9 of 10 zouden behalen, terwijl slechts 6% van de studenten die hun aantekeningen typen, een 9 of zou behalen (en het patroon zou omkeren voor de studenten die een 5 of minder zouden halen).
• Dan de tijd tussen aantekeningen maken en de toets: Noch de tussentijd, noch het type prestatiebeoordeling (totale prestatie, onthouden van feiten of conceptuele kennis) matigde het voordeel van handgeschreven aantekeningen ten opzichte van getypte. De voordelen van handgeschreven aantekeningen bleven dus stabiel, onafhankelijk van wanneer en welke prestaties werden gemeten.
• Je aantekeningen kunnen bestuderen: De mogelijkheid om de aantekeningen te bekijken c.q. bestuderen voordat je de toets doet, lijkt het voordeel van handgeschreven aantekeningen op de eindprestaties verder te vergroten! Ik leg dit altijd als volgt uit. Als je letterlijk het college intypt, dan bij het bekijken daarvan verwerk je de informatie voor de eerste keer terwijl als je jouw aantekeningen met de hand hebt gemaakt ben je bij het bestuderen daarvan die voor de tweede keer aan het verwerken. Je gaat ook denken: Wat heeft hij eigenlijk gezegd, welk voorbeeld gebruikte hij alweer… Je gaat er dus over nadenken!
• Hoewel de getypte aantekeningen meer woorden en ideeën uit de colleges bevatten (dit kan niet anders als je het college letterlijk typt i.t.t. samenvat), vertaalde dit zich later niet in betere prestaties.

Tot slot: Naast de voordelen van meer en diepere verwerking is er een tweede voordeel, namelijk, dat je makkelijk afbeldingen erbij kunnen maken. Handgeschreven aantekeningen laat je tekeningen en afbeeldingen maken, terwijl dit bijna onmogelijk is als je typt. Op deze wijze maak je enerzijds gebruik van dual processing (dubbele coderingsprocessen; het verrijken van het leren door beelden en woorden te combineren) en anderzijds van verschillende generatieve leeractiviteiten waardoor je iets nieuws maakt me de aangeboden informatie.

Al met al, het is beter voor iedereen (jezelf en jouw medestudenten) als je jouw aantekeningen met de hand maakt dan als je ze typt.

Artikel:
Flanigan, A. E., Wheeler, J., Colliot, T., Lu, J., & Kiewra, K. A. (2024). Typed versus handwritten lecture notes and college student achievement: A meta-analysis. Educational Psychology Review, 36(3), 78. https://doi.org/10.1007/s10648-024-09914-w