Wie gaat het gelag betalen?
In De Gelderlander kwam ik een artikel tegen over het splinternieuwe gebouw van het Almende College, gelegen op de Laudis-locatie in Silvolde. Het gebouw moest amper drie jaar na de opening alweer verbouwd worden. De reden? De impopulaire leerpleinen, waar meer dan negentig leerlingen tegelijkertijd les kregen, bleken niet te werken. Daarom werden ze teruggebracht naar ‘gewone’ klaslokalen.
Terug in 2020/2021, toen de plannen voor dit nieuwe schoolgebouw op de Laudis-locatie werden gesmeed, leek het erop dat één of meerdere bezielde personen met enige beslissingsmacht een “geweldig” idee hadden. Ze wilden een modern schoolgebouw creëren, met veel open ruimtes en leerpleinen, om modern onderwijs mogelijk te maken. Dit onderwijs zou bestaan uit lessen van 80 minuten, één keer per week, in vakoverstijgende leergebieden[1]. Helaas ontbeerden deze enthousiastelingen de nodige kennis uit onderzoek en leken ze geen notie te hebben van bewezen ervaringen elders in scholen of kantoren waar vergelijkbare open ruimtes waren geïmplementeerd (zie bijvoorbeeld hier of hier of hier).
Zoals de Schotse dichter Robert Burns schreef in zijn gedicht “To a Mouse”: “The best laid plans of mice and men often go awry[2]” [De best bedachte plannen van muizen en mensen lopen vaak mis]. De school moest snel tot het besef komen dat hun oorspronkelijke visie niet werkte. De Onderwijsinspectie constateerde medio 2022 dat de leerpleinen niet werkten en dat het onderwijs op de vmbo-afdeling daardoor onder de maat was. Daarom moest de school verbouwd worden en werden de pleinen vervangen door traditionele leslokalen.
Nu rijst de vraag: Wie gaat deze kosten dragen? Volgens de krant zal de school de verbouwingskosten zelf moeten ophoesten. Het exacte bedrag is nog niet bekend. Ze verklaren: “We hebben nog wat reserves en moeten de komende jaren wat zuiniger zijn.” In mijn ervaring is dit vaak een eufemisme voor: het onderwijs zal hieronder lijden.
Bij deze vraag moest ik denken aan recente rechtszaken, zoals de zaak die wordt gevoerd door Bénédicte Ficq tegen Tata Steel, waarbij de klagers willen dat het Openbaar Ministerie ook strafvervolging instelt tegen rechtspersonen en (voormalige) leidinggevenden van het staalbedrijf. Waarom zou iets soortgelijks hier niet kunnen plaatsvinden?
Nee, ik doel niet op strafrechtelijke vervolging, maar eerder op het idee dat de bestuurders, ouders, idealisten, onderwijsexperts, en anderen die dergelijke rampzalige beslissingen nemen, ook financieel verantwoordelijk worden gehouden voor de gevolgen van hun keuzes. Als hun dromen werkelijkheid worden, kunnen ze in de schijnwerpers staan en lof ontvangen. Maar als hun dromen bedrog[3] blijken te zijn, zoals hier het geval is, dienen ze op te draaien voor de kosten, inclusief de verbouwing en noodzakelijke bijscholing van de leerlingen. Op dit moment dreigen de leerlingen en het onderwijs opnieuw het slachtoffer te worden van een fiasco dat ze niet hebben veroorzaakt, als gevolg van bezuinigingen en beperkte budgetten.
Laat de vervuiler betalen! Misschien zullen zij, of een andere Eduquack, verkeerd geïnformeerde groep ouders of beleidsmakers, de volgende keer twee keer nadenken voordat ze aan zo’n slecht geïnformeerde onderneming beginnen! Of beter, misschien beginnen ze niet!
[1] Mens & Wereld (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, levensbeschouwing en maatschappijleer). Moderne Vreemde Talen, BINASK (biologie, natuurkunde en scheikunde)
[2] The best laid schemes o’ Mice an’ Men, Gang aft agley van To a Mouse The best laid schemes o’ Mice an’ Men, Gang aft agley van Robert Burns..
[3] Sorry voor deze verwijzing naar Marco Borsato.